Shivananda Lahari in Telugu – A Symphony of Devotion and Bliss
కళాభ్యాం చూడాలంకృతశశికళాభ్యాం నిజతపః-
-ఫలాభ్యాం భక్తేషు ప్రకటితఫలాభ్యాం భవతు మే |
శివాభ్యామస్తోకత్రిభువనశివాభ్యాం హృది పున-
-ర్భవాభ్యామానందస్ఫురదనుభవాభ్యాం నతిరియమ్ || ౧ ||
గళంతీ శంభో త్వచ్చరితసరితః కిల్బిషరజో
దళంతీ ధీకుల్యాసరణిషు పతంతీ విజయతామ్ |
దిశంతీ సంసారభ్రమణపరితాపోపశమనం
వసంతీ మచ్చేతోహ్రదభువి శివానందలహరీ || ౨ ||
త్రయీవేద్యం హృద్యం త్రిపురహరమాద్యం త్రినయనం
జటాభారోదారం చలదురగహారం మృగధరమ్ |
మహాదేవం దేవం మయి సదయభావం పశుపతిం
చిదాలంబం సాంబం శివమతివిడంబం హృది భజే || ౩ ||
సహస్రం వర్తంతే జగతి విబుధాః క్షుద్రఫలదా
న మన్యే స్వప్నే వా తదనుసరణం తత్కృతఫలమ్ |
హరిబ్రహ్మాదీనామపి నికటభాజామసులభం
చిరం యాచే శంభో శివ తవ పదాంభోజభజనమ్ || ౪ ||
స్మృతౌ శాస్త్రే వైద్యే శకునకవితాగానఫణితౌ
పురాణే మంత్రే వా స్తుతినటనహాస్యేష్వచతురః |
కథం రాజ్ఞాం ప్రీతిర్భవతి మయి కోఽహం పశుపతే
పశుం మాం సర్వజ్ఞ ప్రథిత కృపయా పాలయ విభో || ౫ ||
ఘటో వా మృత్పిండోఽప్యణురపి చ ధూమోఽగ్నిరచలః
పటో వా తంతుర్వా పరిహరతి కిం ఘోరశమనమ్ |
వృథా కంఠక్షోభం వహసి తరసా తర్కవచసా
పదాంభోజం శంభోర్భజ పరమసౌఖ్యం వ్రజ సుధీః || ౬ ||
మనస్తే పాదాబ్జే నివసతు వచః స్తోత్రఫణితౌ
కరౌ చాభ్యర్చాయాం శ్రుతిరపి కథాకర్ణనవిధౌ |
తవ ధ్యానే బుద్ధిర్నయనయుగళం మూర్తివిభవే
పరగ్రంథాన్కైర్వా పరమశివ జానే పరమతః || ౭ ||
యథా బుద్ధిః శుక్తౌ రజతమితి కాచాశ్మని మణి-
-ర్జలే పైష్టే క్షీరం భవతి మృగతృష్ణాసు సలిలమ్ |
తథా దేవభ్రాంత్యా భజతి భవదన్యం జడజనో
మహాదేవేశం త్వాం మనసి చ న మత్వా పశుపతే || ౮ ||
గభీరే కాసారే విశతి విజనే ఘోరవిపినే
విశాలే శైలే చ భ్రమతి కుసుమార్థం జడమతిః |
సమర్ప్యైకం చేతః సరసిజముమానాథ భవతే
సుఖేనావస్థాతుం జన ఇహ న జానాతి కిమహో || ౯ ||
నరత్వం దేవత్వం నగవనమృగత్వం మశకతా
పశుత్వం కీటత్వం భవతు విహగత్వాది జననమ్ |
సదా త్వత్పాదాబ్జస్మరణపరమానందలహరీ-
-విహారాసక్తం చేద్ధృదయమిహ కిం తేన వపుషా || ౧౦ ||
వటుర్వా గేహీ వా యతిరపి జటీ వా తదితరో
నరో వా యః కశ్చిద్భవతు భవ కిం తేన భవతి |
యదీయం హృత్పద్మం యది భవదధీనం పశుపతే
తదీయస్త్వం శంభో భవసి భవభారం చ వహసి || ౧౧ ||
గుహాయాం గేహే వా బహిరపి వనే వాఽద్రిశిఖరే
జలే వా వహ్నౌ వా వసతు వసతేః కిం వద ఫలమ్ |
సదా యస్యైవాంతఃకరణమపి శంభో తవ పదే
స్థితం చేద్యోగోఽసౌ స చ పరమయోగీ స చ సుఖీ || ౧౨ ||
అసారే సంసారే నిజభజనదూరే జడధియా
భ్రమంతం మామంధం పరమకృపయా పాతుముచితమ్ |
మదన్యః కో దీనస్తవ కృపణరక్షాతినిపుణ-
-స్త్వదన్యః కో వా మే త్రిజగతి శరణ్యః పశుపతే || ౧౩ ||
ప్రభుస్త్వం దీనానాం ఖలు పరమబంధుః పశుపతే
ప్రముఖ్యోఽహం తేషామపి కిముత బంధుత్వమనయోః |
త్వయైవ క్షంతవ్యాః శివ మదపరాధాశ్చ సకలాః
ప్రయత్నాత్కర్తవ్యం మదవనమియం బంధుసరణిః || ౧౪ ||
ఉపేక్షా నో చేత్కిం న హరసి భవద్ధ్యానవిముఖాం
దురాశాభూయిష్ఠాం విధిలిపిమశక్తో యది భవాన్ |
శిరస్తద్వైధాత్రం ననఖలు సువృత్తం పశుపతే
కథం వా నిర్యత్నం కరనఖముఖేనైవ లులితమ్ || ౧౫ ||
విరించిర్దీర్ఘాయుర్భవతు భవతా తత్పరశిర-
-శ్చతుష్కం సంరక్ష్యం స ఖలు భువి దైన్యం లిఖితవాన్ |
విచారః కో వా మాం విశద కృపయా పాతి శివ తే
కటాక్షవ్యాపారః స్వయమపి చ దీనావనపరః || ౧౬ ||
ఫలాద్వా పుణ్యానాం మయి కరుణయా వా త్వయి విభో
ప్రసన్నేఽపి స్వామిన్ భవదమలపాదాబ్జయుగళమ్ |
కథం పశ్యేయం మాం స్థగయతి నమః సంభ్రమజుషాం
నిలింపానాం శ్రేణిర్నిజకనకమాణిక్యమకుటైః || ౧౭ ||
త్వమేకో లోకానాం పరమఫలదో దివ్యపదవీం
వహంతస్త్వన్మూలాం పునరపి భజంతే హరిముఖాః |
కియద్వా దాక్షిణ్యం తవ శివ మదాశా చ కియతీ
కదా వా మద్రక్షాం వహసి కరుణాపూరితదృశా || ౧౮ ||
దురాశాభూయిష్ఠే దురధిపగృహద్వారఘటకే
దురంతే సంసారే దురితనిలయే దుఃఖజనకే |
మదాయాసం కిం న వ్యపనయసి కస్యోపకృతయే
వదేయం ప్రీతిశ్చేత్తవ శివ కృతార్థాః ఖలు వయమ్ || ౧౯ ||
సదా మోహాటవ్యాం చరతి యువతీనాం కుచగిరౌ
నటత్యాశాశాఖాస్వటతి ఝటితి స్వైరమభితః |
కపాలిన్ భిక్షో మే హృదయకపిమత్యంతచపలం
దృఢం భక్త్యా బద్ధ్వా శివ భవదధీనం కురు విభో || ౨౦ ||
ధృతిస్తంభాధారాం దృఢగుణనిబద్ధాం సగమనాం
విచిత్రాం పద్మాఢ్యాం ప్రతిదివససన్మార్గఘటితామ్ |
స్మరారే మచ్చేతఃస్ఫుటపటకుటీం ప్రాప్య విశదాం
జయ స్వామిన్ శక్త్యా సహ శివ గణైః సేవిత విభో || ౨౧ ||
ప్రలోభాద్యైరర్థాహరణపరతంత్రో ధనిగృహే
ప్రవేశోద్యుక్తః సన్ భ్రమతి బహుధా తస్కరపతే |
ఇమం చేతశ్చోరం కథమిహ సహే శంకర విభో
తవాధీనం కృత్వా మయి నిరపరాధే కురు కృపామ్ || ౨౨ ||
కరోమి త్వత్పూజాం సపది సుఖదో మే భవ విభో
విధిత్వం విష్ణుత్వం దిశసి ఖలు తస్యాః ఫలమితి |
పునశ్చ త్వాం ద్రష్టుం దివి భువి వహన్పక్షిమృగతా-
-మదృష్ట్వా తత్ఖేదం కథమిహ సహే శంకర విభో || ౨౩ ||
కదా వా కైలాసే కనకమణిసౌధే సహ గణై-
-ర్వసన్ శంభోరగ్రే స్ఫుటఘటితమూర్ధాంజలిపుటః |
విభో సాంబ స్వామిన్పరమశివ పాహీతి నిగద-
-న్విధాతౄణాం కల్పాన్ క్షణమివ వినేష్యామి సుఖతః || ౨౪ ||
స్తవైర్బ్రహ్మాదీనాం జయజయవచోభిర్నియమినాం
గణానాం కేళీభిర్మదకలమహోక్షస్య కకుది |
స్థితం నీలగ్రీవం త్రినయనముమాశ్లిష్టవపుషం
కదా త్వాం పశ్యేయం కరధృతమృగం ఖండపరశుమ్ || ౨౫ ||
కదా వా త్వాం దృష్ట్వా గిరిశ తవ భవ్యాంఘ్రియుగళం
గృహీత్వా హస్తాభ్యాం శిరసి నయనే వక్షసి వహన్ |
సమాశ్లిష్యాఘ్రాయ స్ఫుటజలజగంధాన్పరిమలా-
-నలాభ్యాం బ్రహ్మాద్యైర్ముదమనుభవిష్యామి హృదయే || ౨౬ ||
కరస్థే హేమాద్రౌ గిరిశ నికటస్థే ధనపతౌ
గృహస్థే స్వర్భూజామరసురభిచింతామణిగణే |
శిరఃస్థే శీతాంశౌ చరణయుగళస్థేఽఖిలశుభే
కమర్థం దాస్యేఽహం భవతు భవదర్థం మమ మనః || ౨౭ ||
సారూప్యం తవ పూజనే శివ మహాదేవేతి సంకీర్తనే
సామీప్యం శివభక్తిధుర్యజనతాసాంగత్యసంభాషణే |
సాలోక్యం చ చరాచరాత్మకతనుధ్యానే భవానీపతే
సాయుజ్యం మమ సిద్ధమత్ర భవతి స్వామిన్ కృతార్థోఽస్మ్యహమ్ || ౨౮ ||
త్వత్పాదాంబుజమర్చయామి పరమం త్వాం చింతయామ్యన్వహం
త్వామీశం శరణం వ్రజామి వచసా త్వామేవ యాచే విభో |
వీక్షాం మే దిశ చాక్షుషీం సకరుణాం దివ్యైశ్చిరం ప్రార్థితాం
శంభో లోకగురో మదీయమనసః సౌఖ్యోపదేశం కురు || ౨౯ ||
వస్త్రోద్ధూతవిధౌ సహస్రకరతా పుష్పార్చనే విష్ణుతా
గంధే గంధవహాత్మతాఽన్నపచనే బర్హిర్ముఖాధ్యక్షతా |
పాత్రే కాంచనగర్భతాస్తి మయి చేద్బాలేందుచూడామణే
శుశ్రూషాం కరవాణి తే పశుపతే స్వామింస్త్రిలోకీగురో || ౩౦ ||
నాలం వా పరమోపకారకమిదం త్వేకం పశూనాం పతే
పశ్యన్ కుక్షిగతాంశ్చరాచరగణాన్ బాహ్యస్థితాన్ రక్షితుమ్ |
సర్వామర్త్యపలాయనౌషధమతిజ్వాలాకరం భీకరం
నిక్షిప్తం గరళం గళే న గిళితం నోద్గీర్ణమేవ త్వయా || ౩౧ ||
జ్వాలోగ్రః సకలామరాతిభయదః క్ష్వేళః కథం వా త్వయా
దృష్టః కిం చ కరే ధృతః కరతలే కిం పక్వజంబూఫలమ్ |
జిహ్వాయాం నిహితశ్చ సిద్ధఘుటికా వా కంఠదేశే భృతః
కిం తే నీలమణిర్విభూషణమయం శంభో మహాత్మన్ వద || ౩౨ ||
నాలం వా సకృదేవ దేవ భవతః సేవా నతిర్వా నుతిః
పూజా వా స్మరణం కథాశ్రవణమప్యాలోకనం మాదృశామ్ |
స్వామిన్నస్థిరదేవతానుసరణాయాసేన కిం లభ్యతే
కా వా ముక్తిరితః కుతో భవతి చేత్కిం ప్రార్థనీయం తదా || ౩౩ ||
కిం బ్రూమస్తవ సాహసం పశుపతే కస్యాస్తి శంభో భవ-
-ద్ధైర్యం చేదృశమాత్మనః స్థితిరియం చాన్యైః కథం లభ్యతే |
భ్రశ్యద్దేవగణం త్రసన్మునిగణం నశ్యత్ప్రపంచం లయం
పశ్యన్నిర్భయ ఏక ఏవ విహరత్యానందసాంద్రో భవాన్ || ౩౪ ||
యోగక్షేమధురంధరస్య సకలశ్రేయఃప్రదోద్యోగినో
దృష్టాదృష్టమతోపదేశకృతినో బాహ్యాంతరవ్యాపినః |
సర్వజ్ఞస్య దయాకరస్య భవతః కిం వేదితవ్యం మయా
శంభో త్వం పరమాంతరంగ ఇతి మే చిత్తే స్మరామ్యన్వహమ్ || ౩౫ ||
భక్తో భక్తిగుణావృతే ముదమృతాపూర్ణే ప్రసన్నే మనః
కుంభే సాంబ తవాంఘ్రిపల్లవయుగం సంస్థాప్య సంవిత్ఫలమ్ |
సత్వం మంత్రముదీరయన్నిజశరీరాగారశుద్ధిం వహన్
పుణ్యాహం ప్రకటీకరోమి రుచిరం కళ్యాణమాపాదయన్ || ౩౬ ||
ఆమ్నాయాంబుధిమాదరేణ సుమనఃసంఘాః సముద్యన్మనో
మంథానం దృఢభక్తిరజ్జుసహితం కృత్వా మథిత్వా తతః |
సోమం కల్పతరుం సుపర్వసురభిం చింతామణిం ధీమతాం
నిత్యానందసుధాం నిరంతరరమాసౌభాగ్యమాతన్వతే || ౩౭ ||
ప్రాక్పుణ్యాచలమార్గదర్శితసుధామూర్తిః ప్రసన్నః శివః
సోమః సద్గణసేవితో మృగధరః పూర్ణస్తమోమోచకః |
చేతః పుష్కరలక్షితో భవతి చేదానందపాథోనిధిః
ప్రాగల్భ్యేన విజృంభతే సుమనసాం వృత్తిస్తదా జాయతే || ౩౮ ||
ధర్మో మే చతురంఘ్రికః సుచరితః పాపం వినాశం గతం
కామక్రోధమదాదయో విగళితాః కాలాః సుఖావిష్కృతాః |
జ్ఞానానందమహౌషధిః సుఫలితా కైవల్యనాథే సదా
మాన్యే మానసపుండరీకనగరే రాజావతంసే స్థితే || ౩౯ ||
ధీయంత్రేణ వచోఘటేన కవితాకుల్యోపకుల్యాక్రమై-
-రానీతైశ్చ సదాశివస్య చరితాంభోరాశిదివ్యామృతైః |
హృత్కేదారయుతాశ్చ భక్తికలమాః సాఫల్యమాతన్వతే
దుర్భిక్షాన్మమ సేవకస్య భగవన్విశ్వేశ భీతిః కుతః || ౪౦ ||
పాపోత్పాతవిమోచనాయ రుచిరైశ్వర్యాయ మృత్యుంజయ
స్తోత్రధ్యాననతిప్రదక్షిణసపర్యాలోకనాకర్ణనే |
జిహ్వాచిత్తశిరోంఘ్రిహస్తనయనశ్రోత్రైరహం ప్రార్థితో
మామాజ్ఞాపయ తన్నిరూపయ ముహుర్మామేవ మా మేఽవచః || ౪౧ ||
గాంభీర్యం పరిఖాపదం ఘనధృతిః ప్రాకార ఉద్యద్గుణ-
-స్తోమశ్చాప్తబలం ఘనేంద్రియచయో ద్వారాణి దేహే స్థితః |
విద్యా వస్తుసమృద్ధిరిత్యఖిలసామగ్రీసమేతే సదా
దుర్గాతిప్రియదేవ మామకమనోదుర్గే నివాసం కురు || ౪౨ ||
మా గచ్ఛ త్వమితస్తతో గిరిశ భో మయ్యేవ వాసం కురు
స్వామిన్నాదికిరాత మామకమనఃకాంతారసీమాంతరే |
వర్తంతే బహుశో మృగా మదజుషో మాత్సర్యమోహాదయ-
-స్తాన్హత్వా మృగయావినోదరుచితాలాభం చ సంప్రాప్స్యసి || ౪౩ ||
కరలగ్నమృగః కరీంద్రభంగో
ఘనశార్దూలవిఖండనోఽస్తజంతుః |
గిరిశో విశదాకృతిశ్చ చేతః-
-కుహరే పంచముఖోఽస్తి మే కుతో భీః || ౪౪ ||
ఛందఃశాఖిశిఖాన్వితైర్ద్విజవరైః సంసేవితే శాశ్వతే
సౌఖ్యాపాదిని ఖేదభేదిని సుధాసారైః ఫలైర్దీపితే |
చేతఃపక్షిశిఖామణే త్యజ వృథాసంచారమన్యైరలం
నిత్యం శంకరపాదపద్మయుగళీనీడే విహారం కురు || ౪౫ ||
ఆకీర్ణే నఖరాజికాంతివిభవైరుద్యత్సుధావైభవై-
-రాధౌతేఽపి చ పద్మరాగలలితే హంసవ్రజైరాశ్రితే |
నిత్యం భక్తివధూగణైశ్చ రహసి స్వేచ్ఛావిహారం కురు
స్థిత్వా మానసరాజహంస గిరిజానాథాంఘ్రిసౌధాంతరే || ౪౬ ||
శంభుధ్యానవసంతసంగిని హృదారామేఽఘజీర్ణచ్ఛదాః
స్రస్తా భక్తిలతాచ్ఛటా విలసితాః పుణ్యప్రవాళశ్రితాః |
దీప్యంతే గుణకోరకా జపవచఃపుష్పాణి సద్వాసనా
జ్ఞానానందసుధామరందలహరీ సంవిత్ఫలాభ్యున్నతిః || ౪౭ ||
నిత్యానందరసాలయం సురమునిస్వాంతాంబుజాతాశ్రయం
స్వచ్ఛం సద్ద్విజసేవితం కలుషహృత్సద్వాసనావిష్కృతమ్ |
శంభుధ్యానసరోవరం వ్రజ మనోహంసావతంస స్థిరం
కిం క్షుద్రాశ్రయపల్వలభ్రమణసంజాతశ్రమం ప్రాప్స్యసి || ౪౮ ||
ఆనందామృతపూరితా హరపదాంభోజాలవాలోద్యతా
స్థైర్యోపఘ్నముపేత్య భక్తిలతికా శాఖోపశాఖాన్వితా |
ఉచ్ఛైర్మానసకాయమానపటలీమాక్రమ్య నిష్కల్మషా
నిత్యాభీష్టఫలప్రదా భవతు మే సత్కర్మసంవర్ధితా || ౪౯ ||
సంధ్యారంభవిజృంభితం శ్రుతిశిరఃస్థానాంతరాధిష్ఠితం
సప్రేమభ్రమరాభిరామమసకృత్సద్వాసనాశోభితమ్ |
భోగీంద్రాభరణం సమస్తసుమనఃపూజ్యం గుణావిష్కృతం
సేవే శ్రీగిరిమల్లికార్జునమహాలింగం శివాలింగితమ్ || ౫౦ ||
భృంగీచ్ఛానటనోత్కటః కరమదగ్రాహీ స్ఫురన్మాధవా-
-హ్లాదో నాదయుతో మహాసితవపుః పంచేషుణా చాదృతః |
సత్పక్షః సుమనోవనేషు స పునః సాక్షాన్మదీయే మనో-
-రాజీవే భ్రమరాధిపో విహరతాం శ్రీశైలవాసీ విభుః || ౫౧ ||
కారుణ్యామృతవర్షిణం ఘనవిపద్గ్రీష్మచ్ఛిదాకర్మఠం
విద్యాసస్యఫలోదయాయ సుమనఃసంసేవ్యమిచ్ఛాకృతిమ్ |
నృత్యద్భక్తమయూరమద్రినిలయం చంచజ్జటామండలం
శంభో వాంఛతి నీలకంధర సదా త్వాం మే మనశ్చాతకః || ౫౨ ||
ఆకాశేన శిఖీ సమస్తఫణినాం నేత్రా కలాపీ నతా-
-నుగ్రాహిప్రణవోపదేశనినదైః కేకీతి యో గీయతే |
శ్యామాం శైలసముద్భవాం ఘనరుచిం దృష్ట్వా నటంతం ముదా
వేదాంతోపవనే విహారరసికం తం నీలకంఠం భజే || ౫౩ ||
సంధ్యా ఘర్మదినాత్యయో హరికరాఘాతప్రభూతానక-
-ధ్వానో వారిదగర్జితం దివిషదాం దృష్టిచ్ఛటా చంచలా |
భక్తానాం పరితోషబాష్పవితతిర్వృష్టిర్మయూరీ శివా
యస్మిన్నుజ్జ్వలతాండవం విజయతే తం నీలకంఠం భజే || ౫౪ ||
ఆద్యాయామితతేజసే శ్రుతిపదైర్వేద్యాయ సాధ్యాయ తే
విద్యానందమయాత్మనే త్రిజగతః సంరక్షణోద్యోగినే |
ధ్యేయాయాఖిలయోగిభిః సురగణైర్గేయాయ మాయావినే
సమ్యక్తాండవసంభ్రమాయ జటినే సేయం నతిః శంభవే || ౫౫ ||
నిత్యాయ త్రిగుణాత్మనే పురజితే కాత్యాయనీశ్రేయసే
సత్యాయాదికుటుంబినే మునిమనః ప్రత్యక్షచిన్మూర్తయే |
మాయాసృష్టజగత్త్రయాయ సకలామ్నాయాంతసంచారిణే
సాయంతాండవసంభ్రమాయ జటినే సేయం నతిః శంభవే || ౫౬ ||
నిత్యం స్వోదరపోషణాయ సకలానుద్దిశ్య విత్తాశయా
వ్యర్థం పర్యటనం కరోమి భవతః సేవాం న జానే విభో |
మజ్జన్మాంతరపుణ్యపాకబలతస్త్వం శర్వ సర్వాంతర-
-స్తిష్ఠస్యేవ హి తేన వా పశుపతే తే రక్షణీయోఽస్మ్యహమ్ || ౫౭ ||
ఏకో వారిజబాంధవః క్షితినభోవ్యాప్తం తమోమండలం
భిత్త్వా లోచనగోచరోఽపి భవతి త్వం కోటిసూర్యప్రభః |
వేద్యః కిం న భవస్యహో ఘనతరం కీదృగ్భవేన్మత్తమ-
-స్తత్సర్వం వ్యపనీయ మే పశుపతే సాక్షాత్ప్రసన్నో భవ || ౫౮ ||
హంసః పద్మవనం సమిచ్ఛతి యథా నీలాంబుదం చాతకః
కోకః కోకనదప్రియం ప్రతిదినం చంద్రం చకోరస్తథా |
చేతో వాంఛతి మామకం పశుపతే చిన్మార్గమృగ్యం విభో
గౌరీనాథ భవత్పదాబ్జయుగళం కైవల్యసౌఖ్యప్రదమ్ || ౫౯ ||
రోధస్తోయహృతః శ్రమేణ పథికశ్ఛాయాం తరోర్వృష్టితో
భీతః స్వస్థగృహం గృహస్థమతిథిర్దీనః ప్రభుం ధార్మికమ్ |
దీపం సంతమసాకులశ్చ శిఖినం శీతావృతస్త్వం తథా
చేతః సర్వభయాపహం వ్రజ సుఖం శంభోః పదాంభోరుహమ్ || ౬౦ ||
అంకోలం నిజబీజసంతతిరయస్కాంతోపలం సూచికా
సాధ్వీ నైజవిభుం లతా క్షితిరుహం సింధుః సరిద్వల్లభమ్ |
ప్రాప్నోతీహ యథా తథా పశుపతేః పాదారవిందద్వయం
చేతోవృత్తిరుపేత్య తిష్ఠతి సదా సా భక్తిరిత్యుచ్యతే || ౬౧ ||
ఆనందాశ్రుభిరాతనోతి పులకం నైర్మల్యతశ్ఛాదనం
వాచాశంఖముఖే స్థితైశ్చ జఠరాపూర్తిం చరిత్రామృతైః |
రుద్రాక్షైర్భసితేన దేవ వపుషో రక్షాం భవద్భావనా-
-పర్యంకే వినివేశ్య భక్తిజననీ భక్తార్భకం రక్షతి || ౬౨ ||
మార్గావర్తితపాదుకా పశుపతేరంగస్య కూర్చాయతే
గండూషాంబునిషేచనం పురరిపోర్దివ్యాభిషేకాయతే |
కించిద్భక్షితమాంసశేషకబళం నవ్యోపహారాయతే
భక్తిః కిం న కరోత్యహో వనచరో భక్తావతంసాయతే || ౬౩ ||
వక్షస్తాడనమంతకస్య కఠినాపస్మారసంమర్దనం
భూభృత్పర్యటనం నమత్సురశిరఃకోటీరసంఘర్షణమ్ |
కర్మేదం మృదులస్య తావకపదద్వంద్వస్య కిం వోచితం
మచ్చేతోమణిపాదుకావిహరణం శంభో సదాంగీకురు || ౬౪ ||
వక్షస్తాడనశంకయా విచలితో వైవస్వతో నిర్జరాః
కోటీరోజ్జ్వలరత్నదీపకలికానీరాజనం కుర్వతే |
దృష్ట్వా ముక్తివధూస్తనోతి నిభృతాశ్లేషం భవానీపతే
యచ్చేతస్తవ పాదపద్మభజనం తస్యేహ కిం దుర్లభమ్ || ౬౫ ||
క్రీడార్థం సృజసి ప్రపంచమఖిలం క్రీడామృగాస్తే జనాః
యత్కర్మాచరితం మయా చ భవతః ప్రీత్యై భవత్యేవ తత్ |
శంభో స్వస్య కుతూహలస్య కరణం మచ్చేష్టితం నిశ్చితం
తస్మాన్మామకరక్షణం పశుపతే కర్తవ్యమేవ త్వయా || ౬౬ ||
బహువిధపరితోషబాష్పపూర-
-స్ఫుటపులకాంకితచారుభోగభూమిమ్ |
చిరపదఫలకాంక్షిసేవ్యమానాం
పరమసదాశివభావనాం ప్రపద్యే || ౬౭ ||
అమితముదమృతం ముహుర్దుహంతీం
విమలభవత్పదగోష్ఠమావసంతీమ్ |
సదయ పశుపతే సుపుణ్యపాకాం
మమ పరిపాలయ భక్తిధేనుమేకామ్ || ౬౮ ||
జడతా పశుతా కళంకితా
కుటిలచరత్వం చ నాస్తి మయి దేవ |
అస్తి యది రాజమౌళే
భవదాభరణస్య నాస్మి కిం పాత్రమ్ || ౬౯ ||
అరహసి రహసి స్వతంత్రబుద్ధ్యా
వరివసితుం సులభః ప్రసన్నమూర్తిః |
అగణితఫలదాయకః ప్రభుర్మే
జగదధికో హృది రాజశేఖరోఽస్తి || ౭౦ ||
ఆరూఢభక్తిగుణకుంచితభావచాప-
-యుక్తైః శివస్మరణబాణగణైరమోఘైః |
నిర్జిత్య కిల్బిషరిపూన్విజయీ సుధీంద్రః
సానందమావహతి సుస్థిరరాజలక్ష్మీమ్ || ౭౧ ||
ధ్యానాంజనేన సమవేక్ష్య తమఃప్రదేశం
భిత్త్వా మహాబలిభిరీశ్వరనామమంత్రైః |
దివ్యాశ్రితం భుజగభూషణముద్వహంతి
యే పాదపద్మమిహ తే శివ తే కృతార్థాః || ౭౨ ||
భూదారతాముదవహద్యదపేక్షయా శ్రీ-
-భూదార ఏవ కిమతః సుమతే లభస్వ |
కేదారమాకలితముక్తిమహౌషధీనాం
పాదారవిందభజనం పరమేశ్వరస్య || ౭౩ ||
ఆశాపాశక్లేశదుర్వాసనాది-
-భేదోద్యుక్తైర్దివ్యగంధైరమందైః |
ఆశాశాటీకస్య పాదారవిందం
చేతఃపేటీం వాసితాం మే తనోతు || ౭౪ ||
కళ్యాణినం సరసచిత్రగతిం సవేగం
సర్వేంగితజ్ఞమనఘం ధ్రువలక్షణాఢ్యమ్ |
చేతస్తురంగమధిరుహ్య చర స్మరారే
నేతః సమస్తజగతాం వృషభాధిరూఢ || ౭౫ ||
భక్తిర్మహేశపదపుష్కరమావసంతీ
కాదంబినీవ కురుతే పరితోషవర్షమ్ |
సంపూరితో భవతి యస్య మనస్తటాక-
-స్తజ్జన్మసస్యమఖిలం సఫలం చ నాన్యత్ || ౭౬ ||
బుద్ధిః స్థిరా భవితుమీశ్వరపాదపద్మ-
-సక్తా వధూర్విరహిణీవ సదా స్మరంతీ |
సద్భావనాస్మరణదర్శనకీర్తనాది
సమ్మోహితేవ శివమంత్రజపేన వింతే || ౭౭ ||
సదుపచారవిధిష్వనుబోధితాం
సవినయాం సుహృదం సముపాశ్రితామ్ |
మమ సముద్ధర బుద్ధిమిమాం ప్రభో
వరగుణేన నవోఢవధూమివ || ౭౮ ||
నిత్యం యోగిమనః సరోజదళసంచారక్షమస్త్వత్క్రమః
శంభో తేన కథం కఠోరయమరాడ్వక్షఃకవాటక్షతిః |
అత్యంతం మృదులం త్వదంఘ్రియుగళం హా మే మనశ్చింతయ-
-త్యేతల్లోచనగోచరం కురు విభో హస్తేన సంవాహయే || ౭౯ ||
ఏష్యత్యేష జనిం మనోఽస్య కఠినం తస్మిన్నటానీతి మ-
-ద్రక్షాయై గిరిసీమ్ని కోమలపదన్యాసః పురాభ్యాసితః |
నో చేద్దివ్యగృహాంతరేషు సుమనస్తల్పేషు వేద్యాదిషు
ప్రాయః సత్సు శిలాతలేషు నటనం శంభో కిమర్థం తవ || ౮౦ ||
కంచిత్కాలముమామహేశ భవతః పాదారవిందార్చనైః
కంచిద్ధ్యానసమాధిభిశ్చ నతిభిః కంచిత్కథాకర్ణనైః |
కంచిత్కంచిదవేక్షణైశ్చ నుతిభిః కంచిద్దశామీదృశీం
యః ప్రాప్నోతి ముదా త్వదర్పితమనా జీవన్ స ముక్తః ఖలు || ౮౧ ||
బాణత్వం వృషభత్వమర్ధవపుషా భార్యాత్వమార్యాపతే
ఘోణిత్వం సఖితా మృదంగవహతా చేత్యాది రూపం దధౌ |
త్వత్పాదే నయనార్పణం చ కృతవాంస్త్వద్దేహభాగో హరిః
పూజ్యాత్పూజ్యతరః స ఏవ హి న చేత్కో వా తదన్యోఽధికః || ౮౨ ||
జననమృతియుతానాం సేవయా దేవతానాం
న భవతి సుఖలేశః సంశయో నాస్తి తత్ర |
అజనిమమృతరూపం సాంబమీశం భజంతే
య ఇహ పరమసౌఖ్యం తే హి ధన్యా లభంతే || ౮౩ ||
శివ తవ పరిచర్యాసన్నిధానాయ గౌర్యా
భవ మమ గుణధుర్యాం బుద్ధికన్యాం ప్రదాస్యే |
సకలభువనబంధో సచ్చిదానందసింధో
సదయ హృదయగేహే సర్వదా సంవస త్వమ్ || ౮౪ ||
జలధిమథనదక్షో నైవ పాతాళభేదీ
న చ వనమృగయాయాం నైవ లుబ్ధః ప్రవీణః |
అశనకుసుమభూషావస్త్రముఖ్యాం సపర్యాం
కథయ కథమహం తే కల్పయానీందుమౌళే || ౮౫ ||
పూజాద్రవ్యసమృద్ధయో విరచితాః పూజాం కథం కుర్మహే
పక్షిత్వం న చ వా కిటిత్వమపి న ప్రాప్తం మయా దుర్లభమ్ |
జానే మస్తకమంఘ్రిపల్లవముమాజానే న తేఽహం విభో
న జ్ఞాతం హి పితామహేన హరిణా తత్త్వేన తద్రూపిణా || ౮౬ ||
అశనం గరళం ఫణీ కలాపో
వసనం చర్మ చ వాహనం మహోక్షః |
మమ దాస్యసి కిం కిమస్తి శంభో
తవ పాదాంబుజభక్తిమేవ దేహి || ౮౭ ||
యదా కృతాంభోనిధిసేతుబంధనః
కరస్థలాధఃకృతపర్వతాధిపః |
భవాని తే లంఘితపద్మసంభవ-
-స్తదా శివార్చాస్తవభావనక్షమః || ౮౮ ||
నతిభిర్నుతిభిస్త్వమీశ పూజా-
-విధిభిర్ధ్యానసమాధిభిర్న తుష్టః |
ధనుషా ముసలేన చాశ్మభిర్వా
వద తే ప్రీతికరం తథా కరోమి || ౮౯ ||
వచసా చరితం వదామి శంభో-
-రహముద్యోగవిధాసు తేఽప్రసక్తః |
మనసాకృతిమీశ్వరస్య సేవే
శిరసా చైవ సదాశివం నమామి || ౯౦ ||
ఆద్యావిద్యా హృద్గతా నిర్గతాసీ-
-ద్విద్యా హృద్యా హృద్గతా త్వత్ప్రసాదాత్ |
సేవే నిత్యం శ్రీకరం త్వత్పదాబ్జం
భావే ముక్తేర్భాజనం రాజమౌళే || ౯౧ ||
దూరీకృతాని దురితాని దురక్షరాణి
దౌర్భాగ్యదుఃఖదురహంకృతిదుర్వచాంసి |
సారం త్వదీయచరితం నితరాం పిబంతం
గౌరీశ మామిహ సముద్ధర సత్కటాక్షైః || ౯౨ ||
సోమకళాధరమౌళౌ
కోమలఘనకంధరే మహామహసి |
స్వామిని గిరిజానాథే
మామకహృదయం నిరంతరం రమతామ్ || ౯౩ ||
సా రసనా తే నయనే
తావేవ కరౌ స ఏవ కృతకృత్యః |
యా యే యౌ యో భర్గం
వదతీక్షేతే సదార్చతః స్మరతి || ౯౪ ||
అతిమృదులౌ మమ చరణా-
-వతికఠినం తే మనో భవానీశ |
ఇతి విచికిత్సాం సంత్యజ
శివ కథమాసీద్గిరౌ తథా వేశః || ౯౫ ||
ధైర్యాంకుశేన నిభృతం
రభసాదాకృష్య భక్తిశృంఖలయా |
పురహర చరణాలానే
హృదయమదేభం బధాన చిద్యంత్రైః || ౯౬ ||
ప్రచరత్యభితః ప్రగల్భవృత్త్యా
మదవానేష మనః కరీ గరీయాన్ |
పరిగృహ్య నయేన భక్తిరజ్వా
పరమ స్థాణు పదం దృఢం నయాముమ్ || ౯౭ ||
సర్వాలంకారయుక్తాం సరళపదయుతాం సాధువృత్తాం సువర్ణాం
సద్భిః సంస్తూయమానాం సరసగుణయుతాం లక్షితాం లక్షణాఢ్యామ్ |
ఉద్యద్భూషావిశేషాముపగతవినయాం ద్యోతమానార్థరేఖాం
కల్యాణీం దేవ గౌరీప్రియ మమ కవితాకన్యకాం త్వం గృహాణ || ౯౮ ||
ఇదం తే యుక్తం వా పరమశివ కారుణ్యజలధే
గతౌ తిర్యగ్రూపం తవ పదశిరోదర్శనధియా |
హరిబ్రహ్మాణౌ తౌ దివి భువి చరంతౌ శ్రమయుతౌ
కథం శంభో స్వామిన్కథయ మమ వేద్యోఽసి పురతః || ౯౯ ||
స్తోత్రేణాలమహం ప్రవచ్మి న మృషా దేవా విరించాదయః
స్తుత్యానాం గణనాప్రసంగసమయే త్వామగ్రగణ్యం విదుః |
మాహాత్మ్యాగ్రవిచారణప్రకరణే ధానాతుషస్తోమవ-
-ద్ధూతాస్త్వాం విదురుత్తమోత్తమఫలం శంభో భవత్సేవకాః || ౧౦౦ ||
ఇతి శ్రీమత్పరమహంసపరివ్రాజకాచార్యస్య శ్రీగోవిందభగవత్పూజ్యపాదశిష్యస్య శ్రీమచ్ఛంకరభగవతః కృతౌ శివానందలహరీ ||
Sri Lalitha Sahasranama Stotram in Telugu – శ్రీ లలితా సహస్రనామ స్తోత్ర >>
Introduction: In the tapestry of Indian spirituality, the Shivananda Lahari stands as a mesmerizing ode to Lord Shiva. Composed by the revered sage Adi Shankaracharya, this sacred hymn is a cascade of verses that articulate profound devotion and seek divine blessings. Let’s embark on a journey through the mystical realms of the Shivananda Lahari, particularly exploring its essence in the poetic elegance of the Telugu language.
Unraveling the Spiritual Tapestry:
Origins of Shivananda Lahari
The Shivananda Lahari is a composition of 100 verses, each meticulously crafted to encapsulate the beauty, power, and benevolence of Lord Shiva. It is believed to have been penned by Adi Shankaracharya during his divine encounter with the presiding deity of Kailasa. The verses are a melodic blend of Sanskrit, carrying the essence of profound devotion and mysticism.
Telugu Transcendence
The translation of Shivananda Lahari into Telugu is a testament to the universality of divine expression. Telugu, a classical language spoken in the southern part of India, adds a unique vibrancy to the verses. The lyrical beauty of Telugu enhances the emotional resonance, allowing devotees to connect with the divine in a more personal and intimate manner.
Exploring the Verses:
Devotion in Verse
Each verse of Shivananda Lahari is a poetic offering, woven with intricate metaphors and vivid descriptions, expressing the depths of devotion. The rhythmic flow of Telugu in these verses adds an extra layer of musicality, creating an ambiance that elevates the soul towards spiritual transcendence.
Mystic Symbolism
The verses delve into the mystical symbolism associated with Lord Shiva, portraying Him as the cosmic dancer, the eternal ascetic, and the destroyer of ignorance. Telugu, with its rich literary tradition, retains the nuances of these metaphors, enabling a profound understanding of the divine allegories.
Seeking Blessings
Shivananda Lahari is not merely a poetic expression but a fervent prayer seeking the grace and blessings of Lord Shiva. The Telugu rendition carries the emotional fervor of the devotee, creating a connection that goes beyond the linguistic boundaries.
Shivananda Lahari in Telugu – శివానందలహరీ:
In the tranquil verses of Shivananda Lahari in Telugu, the divine resonance reaches its pinnacle. The translation brings forth the soul-stirring essence of Adi Shankaracharya’s creation, allowing Telugu-speaking devotees to immerse themselves in the ecstatic flow of devotion. The verses, when recited in Telugu, become a poetic dance, echoing the sentiments of the heart that seeks the eternal bliss of Lord Shiva.
Conclusion: As we traverse the spiritual landscape painted by the Shivananda Lahari, the Telugu rendition emerges as a bridge between the earthly and the divine. The verses, now beautifully expressed in Telugu, continue to be a source of solace, inspiration, and spiritual elevation for those who seek the eternal blessings of Lord Shiva.
- Sri Lalitha Ashtottara Shatanamavali in Telugu – శ్రీ లలితాష్టోత్తరశతనామావళిః - April 11, 2024
- Sri Durga Kavacham in Telugu – శ్రీ దుర్గా దేవి కవచం - April 10, 2024
- Shivananda Lahari in Telugu – శివానందలహరీ - April 9, 2024